بررسی عوامل مؤثر برآسیب پذیری ناشی از زلزله در مناطق شهری دارای سکونت گاه های غیررسمی با استفاده از gis (مطالعه موردی مناطق ۱ و ۵ شهر تبریز)

Authors

علی حاجی نژاد

عضو هیات علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان احد بدلی

دانشجوی کارشناسی ارشد واحد آقایی

دانشجوی کارشناسی ارشد

abstract

آسیب پذیری ناشی از زلزله یکی از مهم ترین چالش های پیش روی شهرهای بزرگ در ایران است. وقتی شهرها علاوه بر فرسودگی، مناطق حاشیه نشین و اسکان غیررسمی دارند، حساسیت این موضوع دو چندان می­گردد. در این میان، شهر تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت ایران می­باشد که به لحاظ خطر زلزله در وضعیت آسیب­پذیری بالا می­باشد.این شهر مانند سایر شهرهای بزرگ ایران دارای سکونت گاه های غیررسمی می­باشد که در کنار گسل فعال استقرار یافته­اند؛ این مناطق به لحاظ ساخت­و­ساز و برنامه­ریزی شهری (برنامه­ریزی کاربری اراضی) در وضعیت نامناسبی قرار دارند و در صورت وقوع زلزله می­تواند فاجعه انسانی با توجه به تراکم بالای جمعیتی و سایر پارامترهای مؤثر در افزایش آسیب­پذیری ناشی از زلزله  در این محدوده اتفاق بیفتد. این مقاله به بررسی مناطق یک و پنج شهر تبریز که در بین مناطق دارای سکونت گاه های غیررسمی شهر تبریز می­باشند، از لحاظ آسیب­پذیری ناشی از زلزله با در نظر گرفتن ماهیت زلزله و بررسی آن در ارتباط با چهار عامل تراکم جمعیت، تراکم ساختمانی، کیفیت ابنیه و نوع مصالح می­پردازد و جهت ارزیابی رابطه بین میزان آسیب­پذیری زلزله و عوامل مؤثر بر آسیب­پذیری، از سیستم اطلاعات جغرافیایی gisو مدل تحلیل سلسله مراتبی (ahp)و برای برآورد تراکم از برآورد تراکم کرنل (kde) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می­دهد که مناطق یک و پنج شهر تبریز با توجه به تمرکز بالای جمعیت، کیفیت ابنیه پایین، عمر ساختمان ها و استفاده از مصالح غیرمقاوم در برابر زلزله از یک طرف و نزدیکی به گسل و بافت حاشیه­نشین از طرف دیگر،  در صورت وقوع زلزله می­تواند خسارات جبران­ناپذیری را متحمل گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عوامل مؤثر برآسیب‌پذیری ناشی از زلزله در مناطق شهری دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی با استفاده از GIS (مطالعة موردی مناطق 1 و 5 شهر تبریز)

    آسیب‌پذیری ناشی از زلزله یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی شهرهای بزرگ در ایران است. وقتی شهرها علاوه بر فرسودگی، مناطق حاشیه‌نشین و اسکان غیررسمی دارند، حساسیت این موضوع دو چندان می­گردد. در این میان، شهر تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت ایران می­باشد که به لحاظ خطر زلزله در وضعیت آسیب­پذیری بالا می­باشد.این شهر مانند سایر شهرهای بزرگ ایران دارای سکونت‌گاه‌های غیررسمی می­باشد که در کنار گسل فعال...

full text

نقش حکم‌روایی مطلوب شهری در افزایش تاب آوری سکونت گاه های غیررسمی در ایران (مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)

در سال­های اخیر، مطالعه درباره­ی ضرورت و اهمیت به کارگیری اصول تاب­آوری شهری و عوامل مؤثر بر آن در زمینه کاهش خطرات در شهرها و مخصوصاً شهرهای دارای سکونتگاه­های غیررسمی توجه بسیاری از صاحب­نظران را به خورد جلب کرده است. در این میان ضررورت توجه به اصول حکم­روایی مطلوب شهری و از آن جمله نقش و جایگاه ساکنین محلات دارای سکونتگاه­ غیررسمی در ارتقای تاب­آوری اهمیت بیشتری برخوردار است. هدف این مقاله بر...

full text

پهنه ‏بندی آسیب‏ پذیری شهری ناشی از زلزله با استفاده از مدل Fuzzy-AHP (مطالعه موردی شهر تبریز)

پهنه‏بندی خطر رویکرد مهمی از فرایند مدیریت پیش از بحران است که به برنامه‏ریزان و مدیران شهری در آماده‏سازی و کاهش آسیب‏پذیری کمک فراوانی می‏کند. مسئله اساسی انتخاب معیارهای آسیب‏پذیری و نحوه ترکیب این معیارهاست و به‏علاوه انتخاب مدلی مناسب است که بتواند به بهترین شیوه نمایانگر میزان آسیب‏پذیری باشد. شهر تبریز به‏عنوان بزرگ‏ترین مادر شهر شمال غرب کشور از نظر وسعت، شرایط صنعتی، اقتصادی، اجتماعی و...

full text

مکان یابی بهینه محل های اسکان موقت آسیب دیدگان ناشی از زلزله در مناطق شهری با استفاده از روش های چند معیاری و gis مطالعه موردی شهر زنجان

مطالعات در زمینه مدیریت پس از سوانح نشان می دهند که در بسیاری موارد، به ویژه در مناطق شهری کشورهای در حال توسعه نظیر ایران، بهسازی و بازسازی بعد از سانحه، پیچیده و کند می شود. در این حالت تهیه مسکن پس از مرحلۀ نجات اولیه، مشکل اصلی مدیران و برنامه ریزان بخش مدیریت بحران می گردد. برای این منظور پژوهش حاضر بر آن است تا مکان های بهینه اسکان موقت آسیب دیدگان از زلزله ای احتمالی را برای شهر زنجان مو...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مخاطرات محیط طبیعی

جلد ۴، شماره ۶، صفحات ۳۳-۵۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023